M.Ö.3000-2400 yılları arasında Akaların Ege'de Miken Medeniyetini kurmadan önce Batı Anadolu kıyılarına (Samsun,Sinop ve Amasra) yerleşerek Bakır Devri Medeniyetini yerli halka öğrettikleri; iç kesimlerde de Gaskalar ve Hititler'in hakim olduğu savunulmaktadır. Bartın ve Karadeniz'in antik kentlerinden olan Amasra'nın; 4000 yıllık tarihinde,uzun süre ayrı dönemler yaşadıkları, zaman zaman da aynı kaderi paylaştıkları görülmektedir.

Bartın'ın ilk sahipleri, M.Ö. 14. Yy'.da Gaskalar ve 13. Yy'.da Hititler'dir. M.Ö. 12. yy. başlarında Bartın Bithinya; Amasra Paphlagonya sınırları içinde yer almış; 12. Yy. sonlarında ise, Bartın Friglerin, Amasra Fenikelilerin eline geçmiştir. Bartın ve çevresi; 7.yy. sonlarında Kimmerlerin, 6.yy'da Lidyalıların, 547 yılında Perslerin, 334 yılında Makedonyalıların, 279 yılında Pontusluların, 64 yılında da Romalıların egemenliğine girmiştir.

Bartın, bu dönemleri yaşarken; 12.Yy.'da Fenikelilerin Karadeniz'de oluşturdukları ilk Sayda Kolonilerinden olan Amasra (Sesamos) ve Kurucaşile (Kromna); 9. Yy' da Fenikeliler ve ortakları Karyalılarca terk edilince, yüz yıllık karanlık bir dönem geçirmiş, 7.yy.başlarında İonların soyundan gelme Megaralı göçmenlerin eline geçerek Ion (Milet) Kolonisine katılmıştır. 200 yılı aşan Pers döneminde (M.Ö.547) de bu statüsünü korumuş; Makedonya döneminde (M.Ö.334-279) ise, önce Frigya Satrabı ve Kraliçe Amastris (M.Ö.302-286); daha sonra da Bartın ve Ulus ile birlikte General Eumenes tarafından yönetilmiştir.M.Ö. 12. yy' dan 3. Yy.'a kadar Sesamos adıyla bilinen kent; Makedonya döneminde, Kraliçe Amastris tarafından şehir Devleti (302-286 )olarak örgütlenerek yönetilince kraliçenin adını aldı.

16 yıllık bu dönemde; Kromna (Kurucaşile-Tekkeönü), Tios (Filyos-Hisarönü) ve Kyteros (Gideros) sitelerinden oluşan Symoikismos Siteler Birliğinin merkezi oldu.Bartın ve çevresi; M.S. 395 yılında Roma-Bizans bölünmesinden sonra Bizans'ın payına düşmüş, 1084-1096 yılları arasında Kutalmış oğlu Süleyman Beyin bölgede kurduğu Türk Emirliğinin, I.Haçlı Seferleri sonrasında da, yeniden Bizans'ın sınırları içinde yer almıştır.M.S.11. yy. sonlarında, Anadolu Selçukluları'nın; 200 yıllık Selçuklu döneminden sonra 1326'da Candaroğulları Beyliği'nin, 1392'den itibaren de Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir.Bartın ve Ulus, M.S. 11.Yy' da Türk hakimiyetine girerken; Amasra, Roma döneminde (M.Ö.64-M.S.395) Satraplıkla yönetilen Bitinya-Pontus Eyaletinin Pontus bölümüne Başkent oldu. Bizans (M.S.395-1460) döneminde 1261-1460 yılları arasında Ceneviz Kolonisi olarak yönetildi;1460 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katıldı.